Հոգե-մտաւոր

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց իրեն մեծագոյ նպատակը դարձուցած էր դպրոցներու հաստատումով՝ «Ճշմարտութիւն»ը եւ «Լոյս»ը նոր սերունդին հասցնելու պարտականութիւնը։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Այդ տարիներուն, երբ տակաւին արգիլուած էր իգական սեռի ներկայացուցիչներուն «ձայն բարձրացնել» եւ տակաւին լուրջ բանավէճի նիւթ էր անոնց ուսում ստանալու անհրաժեշտութեան հարցը, հայ ազգին մէջ յայտնուեցաւ Սիպիլը, որ տակաւին իր պատանի տարիքին, հազիւ 16-17 տարեկանին, հիմնեց Ազգանուէր հայուհեաց ընկերութիւնը, որուն հիմնական նպատակն էր կրթել գաւառներու հայ աղջիկները. ընկերութիւն, որ իր հիմնադրութենէն տարի մը ետք յաջողեցաւ Էրզրումի Քղի գաւառին մէջ հիմնել իր առաջին դպրոցը:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սրբոց Թարգմանչաց գործունէութիւնը իր ազդեցութիւնը ցոյց տուած է Հայոց Եկեղեցւոյ եւ հայ գրականութեան վրայ։ Ուստի, կը ներկայացնենք Մաղաքիա Արք. Օրմանեանի «Հայոց Եկեղեցին» գիրքէն հայ գրականութեան մասին շահեկան տողերը, յուսալով, որ հետաքրքրութեամբ պիտի դիմաւորեն մեր սիրելի՜ ընթերցող բարեկամներ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Ամէն մարդ ունի իր համոզումը արտայայտելու ձեւն ու ոճը. օրինակի համար, Զարթօնքի սերունդի որոշ երգիծաբաններ յարմար նկատեցին այդ մէկը ընել զաւեշտի ճամբով. ուրիշներ հրապարակախօսութիւնը ձեռք առին՝ բարձրաձայնելու իրենց համոզումները:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Պատմաբան, թարգմանիչ, բանասէր եւ գրող Մովսէս Վարդապետ Խորենացի ծնած է մօտաւորապէս 410 թուականին եւ մահացած՝ 490-ին։
Խորենացիի մասին կենսագրական տեղեկութիւններ քիչ են։ Անոնց մեծ մասը կը հաղորդէ ինք՝ իր «Պատմութիւն հայոց» գլուխգործոցին մէջ։ 

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Այսօրուան յօդուածը կարդալէ ետք շատ աւելիով իրաւունք պիտի տաք հայ ազգի մեծերէն Աւետիք Իսահակեանի ըսած «Շատ մի՛ տխրիր, շատ մի՛ խնդար, սիրելիս», որովհետեւ թէ՛ տխրութիւնը եւ թէ ուրախութիւնը ժամանակաւոր արժէքներ են, սակայն խնդալը տխրելէն շա՜տ շատ աւելի դառն է, մանաւանդ երբ մարդ ժամանակ մը ետք յայտնուի այն կացութեան մէջ՝ որ նախապէս ծաղրած ու խնդացած էր:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Սրբոց Թարգմանչաց տօնին առթիւ, որը կարելի չէ՛ սահմանափակել մէկ օրով եւ կամ եօթնակով մը, եւ մինչեւ իսկ ամիսով մը, կը փափաքիմ գրականութեան մեծ վաստակ մը ունեցող բարձրաստիճան հոգեւորականի մը՝ Յովնան Արք. Տէրտէրեանի «Փունջ մը քարոզներ. հատոր ԺԱ» գիրքէն՝ ներկայացնել մեր սիրելի՜ ընթերցող բարեկամներուն։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մեր թուականէն 194 տարիներ առաջ՝ 17 հոկտեմբեր 1830 թուականին, ի բախտաւորութիւն հայ ազգին, լոյս աշխարհ եկած է հրապարակախօս, գրող, թարգմանիչ, բանասէր ու մանկավարժ Մատթէոս Մամուրեան. անոր գործերը լաւապէս սերտած անձեր պիտի հաստատեն, որ դժուար է գրականութեան մէջ գտնել իր ազգով մտահոգ հայ մը՝ ինչքան Մամուրեանը, որուն երազն էր տեսնել քաղաքակիրթ հայ ժողովուրդ մը՝ մարդկային բոլոր սրբազան արժեչափերուն համապատասխան:

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Յաճախ կը յիշենք երջանկայիշատակ Գարեգին Ս. Պատրիարք Խաչատուրեանի (Գարեգին Ա. Տրապիզոնցի Խաչատուրեան. 1951-1961) անմոռանալի խօսքը, թէ՝ ժպիտը մաքուր սրտի եւ հանդարտ խղճի մը արտայայտութիւնն է։ Արդարեւ, մասնագէտներ կ՚ըսեն, թէ՝ ժպիտը, այսինքն՝ թեթեւ խնդուկը այտի, դէմքի մկանները կը զօրացնէ։

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Լիբանանի մէջ լոյս տեսնող «Ազդակ» օրաթերթը իր ուրբաթ, 6 սեպտեմբեր 2024-ի թիւին մէջ կը հրատարակէր «Զաւարեանական» երիտասարդի մը Տիր ստորագրութեամբ «Մուրացկան մտաւորականները» խորագրեալ գրութիւնը. գրողը իր յօդուածը կը վերջացնէ քիչ մը «ծանր» հնչող հետեւեալ տողով. «Մտաւորական ըլլալ` կը նշանակէ «պատուական» մուրացկան դառնալ»: