Հոգե-մտաւոր

ՀՐԱՇՔԻՆ ԲԱՆԱԼԻՆ ՀԱՒԱ՛ՏՔՆ Է

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Կը պատմուի, թէ գիւղ մը մէջ երկար ժամանակ անձրեւ չէր տեղար եւ երաշտ կը տիրէր։ Ուստի գիւղացիներ կը դիմեն գիւղի քահանային, որպէսզի գիւղի ամբողջ բնակչութիւնը հաւաքէ եկեղեցի եւ կատարուի հաւաքական աղօթք։

ԱՄՈՒՍՆՈՒԹԻՒՆԸ ՈՐՊԷՍ ԿՐԹՈՒԹԻՒՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մարդ արարածին աշխարհիկ կեանքը դիւրի՞ն է թէ դժուար՝ յարաբերական է եւ կախեալ է անձի աշխարհը ըմբռնելու սահմանումներուն հետ. շատ շատեր աւելի արդիւնաւէտ կը նկատեն լաւատես կեանքը, մանաւանդ երբ մարդ արարած շատ մը երեւոյթներ աւելի դիւրին կ՚ընդունի։

ՉԱՐԻՔԸ ԲԱՐԻՔԻ ՎԵՐԱԾԵԼ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Մեր սխալներէն, այսինքն «մեղք»էն ծնած չարիքը կարելի է բարիքի վերածել՝ անդրադառնալով սխալին եւ զղջումով միայն։ Ո՛վ որ գիտակցօրէն, համոզումով, այսինքն կամաւոր կերպով եւ կամ կանխամտածութեամբ կը մեղանչէ, անիկա չի՛ կրնար թողութիւն գտնել, քանի որ ան Սուրբ Հոգիին հայհոյած է, ուստի անոր հոգիին մէջ չարիքը չի կրնար փոխուիլ բարիքի, այլ իր իսկ կորուստին պատճառ կը հանդիսանայ։

ԱՆՁԵՌՆՄԽԵԼԻՆԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Յաճախ հարց կը տրուի, թէ ի՞նչ ձեւերով կարելի է լուծել մեր հայկական գաղութներուն մէջ եղող հարցերը եւ ի պատասխան այս հարցին յառաջ կը քաշուին շատ մը առաջարկներ ու կարծիքներ, որոնք շատ անգամ իրապաշտ ըլլալէ աւելի վերացական գաղափարներ կ՚ըլլան լոկ. կարելի է բազմաթիւ լուծումներ թուել, սակայն այդ բոլորէն առաջ ու վեր կայ այլ դարման մը, որ աւելի բարձր ու կարեւոր է՝ քան միւս բոլոր լուծումներն ու առաջարկները. այդ լուծումը ախտի մը վերացումն է, որ անբուժելի հիւանդութեան մը գոյութիւն է գրեթէ մեր բոլոր գաղութներէն ներս. այդ ախտը ուրիշ բան չէ, եթէ ոչ աթոռապաշտութիւնը, որ փոխան միջոցի նպատակ որպէս կ՚ընկալուի շարք մը «ղեկավար» ըլլալու տենչը ունեցող կուսակցականներու եւ անհատներու համար:

ՉԱՐԻՆ ԾԱԳՈՒՄԻՆ ՄԱՍԻՆ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

«Բարի»ին կողմէ բարիքով ստեղծուած այս աշխարհի վրայ յաճախ դէմ յանդիման կու գանք «չար»ին եւ «չարիք»ին հետ։ Մարդկային միտքը, ուզէ չուզէ, կը զբաղի այս հարցով. քանի որ այս աշխարհը բարի նպատակով ստեղծուած է, ապա ուրեմն ինչո՞ւ համար չարը եւ չարիքը գոյութիւն ունին։

ԹՇՈՒԱՌՈՒԹԵԱՆ ԳԵՐԻՆԵՐԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մարդկային գոյապայքարին մէջ մարդ «որսալու» լաւագոյն առիթը դժուարութիւն ու թշուառութիւնն է. աշխարհի մեծագոյն կազմակերպութիւնները այդ մէկը լաւապէս գիտեն եւ երբեք առիթ բաց չեն ձգեր յայտնուելու այդտեղ՝ ուր ծնունդ կ՚առնէ դժուարութիւնն ու թշուառութիւնը:

ՄԱՐԴԱՍԷՐ ԸԼԼԱԼ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Բարին կամենալ եւ ոչ թէ չարը՝ մարդասէր բնութեան բարերարութիւնն է։ Արդարեւ, բարիին եւ մարդասիրութեան նախատիպարն է Աստուած, եւ թէ՝ Աստուած բարի կամեցող է. «Քանզի զիս ղրկողին կամքը այս է, որ այն ամէնը որ կը տեսնեն Որդին եւ կը հաւատան անոր, յաւիտենական կեանք ունենան, ե՛ս ալ անոնց յարութիւն առնել պիտի տամ վերջին օրը», կ՚ըսէ Քրիստոս. (ՅՈՎՀ. Զ 40)։

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԱՐԶԵՐԸ Կ՚ԱՄԱՅԱՆԱՆ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Առաջին անգամ ըլլալով Երեւանէն դուրս՝ Լոռիի մարզէն կը գրեմ այսօրուան յօդուածս. տպաւորութիւնները տարբեր են. դրական, սակայն միեւնոյն ժամանակ բացասական: Որպէս բնութիւնը ամբողջական դրախտավայր մը. սքանչելի տեսարան, խաղաղութիւն, հեռու մարդկային քաոսէն, սակայն մտահոգեցուցիչը այն էր, որ բնակիչները գրեթէ տարեցներ են:

ՏԻՐԱՄՕՐ ՍԵՓԱԿԱՆ ԻՐԵՂԷՆՆԵՐՈՒՆ ԳԻՒՏԸ

ՄԱՇՏՈՑ ՔԱՀԱՆԱՅ ԳԱԼՓԱՔՃԵԱՆ

Աստուածածնի մարմնական մասունքներու չգոյութիւնը հաւատացեալներու երկիւղածութիւնը ուղղեց դէպի անոր սեփական իրեղէնները՝ որոնք հալածանքի դարերուն թաքուցուած ըլլալով յետոյ երեւան եկան։ Ատոնցմէ առաջինը. «գօտի»ն կամ «կամար»ը, արեւելեան կիներու զգեստին եւ նոյն ատեն արդուզարդին այս կարեւոր մէկ մասը։

ԱՐՁԱՆԻ ԿՌԻՒԸ

ՀՐԱՅՐ ՏԱՂԼԵԱՆ

Մարդկային կեանքի մէջ իւրաքանչիւր արարք, անկախ անոր լաւ կամ վատ ըլլալէն, կը հանդիպի տարբեր կարծիքներու եւ մենք որպէս մարդ ինչքան ալ ձեւացնենք անտեսել այդ կարծիքները, մեր մարդկային տկարութեամբ տեղ մը կ՚ուզենք ուրիշը հաճեցնել, դրական հաստատումներ ընդունիլ, միաժամանակ ի մտի ունենալով անխուսափելի հիասթափութիւնը՝ որ բնական մէկ մասնիկն է կեանքին:

Էջեր