ԿԵԱՆՔԸ ԱՊՐԻԼ ԳԻՏԱԿՑԱԲԱՐ

Մարդ որ­քա՞ն ան­տար­բեր կրնայ ըլ­լալ՝ ապ­րած կեան­քը որ­քա՞ն կրնայ ապ­րիլ ան­գի­տակ­ցա­բար, մե­քե­նա­յի մը միօ­րի­նա­կու­թեա­նը մէջ։ Ար­դա­րեւ, մար­դուն բնու­թիւ­նը կը մղէ զինք հե­տաքրր­քուե­լու, ու­սում­նա­սի­րե­լու, գիտ­նա­լու եւ եր­բեմն խո­րը թա­փան­ցե­լու եւ հասկ­նա­լու իր եւ իր շուրջ պա­տա­հած ի­րա­դար­ձու­թիւն­նե­րուն նկատ­մամբ։ Յա­ճախ կը կրկնենք, մարդ «մե­քե­նայ» մը չէ՛, եւ ոչ ալ՝ ան­բան-ա­նա­սուն էակ մը։ Ան կո­չուա՛ծ է խոր­հե­լու, պրպտե­լու, ու­սում­նա­սի­րե­լու, դա­տե­լու եւ հասկ­նա­լու կեան­քը, կեան­քի ի­րա­դար­ձու­թիւն­նե­րը, եւ ո­րո­շե­լու իր ուղ­ղու­թիւ­նը, ըն­թաց­քը «կեա՛նք» կո­չուա ճամ­բուն վրայ…։

Ու­րեմն ան­գի­տակ­ցի կեր­պով՝ ան­տար­բեր ապ­րիլ կեան­քը՝ բո­լո­րո­վին հա­կա­ռա՛կ է իր կո­չու­մին՝ իր ա­րար­չու­թեան պատ­ճա­ռին ու նպա­տա­կին, «մա՛րդ» կո­չուե­լու ի­մաս­տին։ Ար­դա­րեւ, կեան­քը «ի­մաս­տու­թիւն» կը նշա­նա­կէ՝ ապ­րուած ա­մէն պա­հը լիու­լի ապ­րիլ, գի­տակ­ցիլ, զգալ եւ ըն­թացք տալ ա­նոր։ Մարդ ո՛չ բոյս է եւ ոչ ալ ան­բան ա­նա­սուն էակ. ան պէ՛տք է խոր­հի ու խո­րա­նայ կեան­քին գաղտ­նիք­նե­րուն եւ գիտ­նայ թէ՛ ինք­զինք եւ թէ իր շուր­ջը, ամ­բողջ կեան­քը։ Մարդ որ­քա՜ն անզ­գայ ըլ­լա­լու է, որ ան­գի­տակ ու ան­տար­բեր ապ­րի կեան­քի ան­ցա­ւո­րու­թեան։ Այլ պէտք է տե­ւա­կան գի­տակ­ցու­թիւն ու­նե­նայ մարդ, ժա­մա­նակ սա­հող, հետզ­հե­տէ պակ­սող «դրա­մագ­լուխ»ի մը՝ որ կը ներ­կա­յա­նայ որ­պէս «սե­փա­կան կեանք» մը։

Մեր ա­մէն օր գոր­ծա­ծած ժա­մա­ցոյ­ցը, իս­կա­կան ա­ռու­մով «կեն­սա­ցոյց» մըն է։ Եր­բեք խոր­հած էք տես­նել ձեր կեան­քին ըն­թաց­քը, ձեր շա­հած­նե­րը եւ կորսն­ցու­ցած­նե­րը այդ պարզ ժա­մա­ցոյ­ցին վրայ, սի­րե­լի՜ ըն­թեր­ցող բա­րե­կամ­ներ։

Ժա­մա­ցոյ­ցը ժա­մը, վայր­կեա­նը ցոյց չի տար միայն, այլ մեր կեան­քը ցոյց կու տայ, թէ՝ որ­քան վատ­նե­ցինք եւ որ­քան ու­նինք տա­կա­ւին օգ­տա­գոր­ծե­լի, ապ­րե­լու կեան­քը։ Ա­յո՛, սի­րե­լի­նե՜ր, եր­բեք ժա­մա­ցոյ­ցին նա­յա՞ծ էք այս մտադ­րու­թեամբ, տե­սա՞ծ էք ա­նոր մէջ ձեր ամ­բողջ կեան­քը՝ ան­ցեա­լը, ներ­կան ու ա­պա­գան…։ Ա­հա­ւա­սիկ երբ ը­սինք, կեան­քը ապ­րիլ գի­տակ­ցա­բար, այս ը­սել ու­զե­ցինք. մա­կե­րե­սա­յին չնա­յիլ ո­րե­ւէ ի­րի կամ ի­րո­ղու­թեան, այլ թա­փան­ցել, խո­րա­նալ ա­նոր մէջ եւ ո­րո­նել «ի­մա՛ստ»ը՝ կեան­քին ի­մաս­տը, կեան­քին նպա­տա­կը իր ամ­բող­ջու­թեա­նը մէջ։

Ժա­մա­ցոյ­ցը ար­տա­քին տես­քով՝ մե­քե­նա­կան գոր­ծիք մըն է՝ որ ներք­նա­պէս յա­ւի­տե­նա­կան պատ­գամ մը կը հնչեց­նէ ա­մէն վայր­կեան. կեան­քէդ վայր­կեան մը եւս սպա­ռե­ցա՛ւ, ան­ցաւ ան­դառ­նա­լիօ­րէն, եւ այս կեան­քին վեր­ջա­ւո­րու­թիւ­նը՝ մա­հուան դրան վայր­կեան մը ա­ւե­լի մօ­տե­ցար ստու­գա­պէս։

Ժա­մա­ցոյ­ցը ազ­դան­շան մըն է, թէ թէեւ մարդ կ՚ապ­րի, բայց պի­տի մեռ­նի, եւ յու­շա­րար մըն է՝ օգ­տա­կար հետք մը ձգե­լու…։ Ե­թէ ժա­մա­ցոյ­ցին նա­յինք այս խորհր­դա­ծու­թիւն­նե­րով՝ կը հասկ­նանք, թէ՝ ժա­մեր, վայր­կեան­ներ, պա­հեր ա՛յն­քան կա­րե­ւոր են, որ­քան բուն իսկ կեան­քը…։

Ժա­մա­ցոյց կ՚ազ­դա­րա­րէ. ար­թո՛ւն մնալ, եւ ե­թէ ար­թուն չես, ժա­մա­ցոյ­ցը՝ անդ­րա­դառ­նա­լու մի­ջո՛ց մըն է՝ կեան­քը ապ­րե­լու գի­տակ­ցա­բար, զգաստ եւ ար­թո՛ւն։ Ժա­մա­ցոյ­ցը, ար­դա­րեւ ա­ռիթ կ՚ըն­ծա­յէ հասկ­նա­լու, թէ որ­քա՜ն կա­րե­ւոր է կեան­քը ապ­րիլ գի­տակ­ցու­թեամբ՝ ա­նոր ա­մէն պա­հը, վայր­կեա­նը, ժա­մը օգ­տա­գոր­ծե­լով, ար­ժէ­քը գիտ­նա­լով ա­մէն մէկ րո­պէի եւ նոյ­նիսկ ա­մէն ակն­թար­թի…։

Կեան­քը ան­գին ար­ժէ՛ք մըն է, ե­րա­նի՜ գիտ­նար ա­նոր ար­ժէ­քը մարդ եւ ըստ այն վատ­նէր ա­նոր ա­մէն մէկ պա­հը։ Մարդ գիտ­նար, թէ կեան­քը իր ա­մէն ժա­մա­նակ­նե­րով Աս­տու­ծոյ տրուած «դրա­մագ­լուխ» մըն է, եւ ո՜վ կ՚ու­զէ վատ­նել իր դրա­մագ­լու­խը։

Ա­նոք կը վատ­նեն ի­րենց դրա­մագ­լու­խը՝ որ ան­տար­բեր են ա­նոր, չը­սե­լու հա­մար ան­խո­հեմ կամ ան­միտ՝ ո­րոնք չե՛ն գի­տեր յարգ ու ար­ժէ՜ք…։

ՄԱՇ­ՏՈՑ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՅ ԳԱԼ­ՓԱՔ­ՃԵԱՆ

Փետ­րուար 20, 2015, Իս­թան­պուլ